آسانسور مسافربر
آسانسور مسافربر یا آسانسور نفربر وسیله ایست جهت انتقال عمودی افراد و در ساختمانها و مجتمع های مسکونی اداری، تجاری، بیمارستان ها و کلیه اماکن خصوصی و عمومی کاربری دارد.
کابین آسانسور مسافری:
– کابین آسانسور مسافربر در انواع لوکس، پانورامیک، ساده و غیره میباشد و دارای تمامی امکانات از جمله پانل فرمان، دستگیره، تهویه (فن)، روشنایی و آینه می باشد.
– درب کابین آسانسور مسافربر در انواع تمام اتوماتیک، نیمه اتوماتیک، تلسکوپی (کشویی)، سانترال، درب ساده لولایی، درب منحنی میباشد که در رنگ ها و سایزهای مختلف با روکش استیل یا رنگ متناسب و هماهنگ با محیط نصب و طبق نظر کارفرما انتخاب می گردد.
آسانسورها عمدتأ در دو نوع هیدرولیک وکششی کاربرد دارند ک هرکدام در انواع مختلف میباشند.
دكمه هاي زنگ اخبار و توقف اضطراري در كابين
در صورت وجود پايينترين دكمه بوده ودر ارتفاعي برابر با 890 ميليمتر نصب میشوند و بالاترين دكمه نبايد بيش از1370 ميليمتر از كف كابين ارتفاع داشته باشد.
زنگ اخبار
در صورت وجود( بايد مجهز به باطري قابل شارژ باشد و حتيالمقدور امكان نصب زنگ كمكي در اتاق نگهباني نيز فراهم گردد.
تلفن داخل کابین
در ساختمانهاي عمومي بايد وسيله مكالمه دوطرفه تلفن يا تله کام در كابين نصب شود توصيه ميشود اين وسيله در كليه آسانسورها نصب شود
پنجره درب لولائی
درهاي لولايي طبقات بايد مجهزبه پنجره مرئي شوند تا بودن كابين درطبقه مشخص شود. كيفيت و ابعاد اين پنجره و شيشه بايد طبق ضوابط استانداردهاي ملّي يا استانداردهاي معتبر بين المللي باشد. 12-4-6-2-15 روشن بودن داخل كابين به طور دائم درحين حركت يا با درِ باز الزامي است. 13-4-6-2-15 تعبيه هواكش براي كابين داراي در الزامي است.
کابین بدون درب
در صورتيكه كابين فاقد در باشد)آسانسورهاي باري ويژه( بايد لبه ايمني مجهز به ميكروسوئيچ و حداقل يك چشم الكترونيكي در آستانه ورودي كابين نصب شود. علاوه بر آن بايد كليه شرايط ايمني، مطابق با ضوابط سازمان ملّي استاندارد ايران رعايت گردد.
ريلهاي راهنماي آسانسور
بايد از جنس فولاد مخصوص بوده و استحكام و درستي انتخاب و نصب آنها توسط شركت آسانسوري تضمين شده باشند.
شناسنامه آسانسور
در موقع تحويل گيري آسانسور بايد شناسنامه مربوطه به آسانسور دريافت شود و در هر قرارداد نگهداري، اين شناسنامه به رويت شركت نگهدارنده برسد تا آخرين تغييرات اساسي درآسانسور به اطلاعات آن شناسنامه اضافه گردد.
دستگیره کابین
دستگيرهاي بر روي يكي از ديوارههاي كابين، ترجيحاً در عقب با سطحي صافبا فاصلهاي حداقل 20 ميليمتر از ديواره و در ارتفاع 900 ميليمتر از كف كابين نصب شود.
روشنايی کابین
وقتي كه درِ كابين و درِ طبقات بازميشوند، شدت روشنايي بر روي دكمه هاي كنترل كابين و يا راهروها،نبايد از 50 لوكس كمتر باشد و اين روشنايي بايد دايمي باشد.
ضربه گیر دیواره کابین
در آسانسورهاي تخت بر و آسانسورهاي حمل بار، نصب يك يا دو رديف ضربه گير روي تمام ديوارههاي كابين الزامي است.
دکمه های و نشانگرهای کابین
حداكثر ارتفاع بالاترين دكمه ها و نشانگرهاي كابين نبايد بيش از 1800 ميليمتر باشد. دكمه هاي نشان دهنده جهت، اندازهاي برابر 18 ميليمترخواهند داشت. نشانگر قابل رؤيت جهت نشان دادن تقاضاي مسافر ثبت شده روي دكمه ها يا كنار آنها براي هرآسانسور، بايد وجود داشته باشد و بسیار جواب دادن به اين تقاضا بايد خاموش شده يا تغيير رنگ دهد. 21-4-6-2-15 دركليه طبقات به جز طبقه ورودي اصلي،يك علامت تصويري با طرح استاندار د شده در مجاورت هر دكمه آسانسور نصب شود كه نشان ميدهد كه در مواقع آتش سوزي از آسانسور استفاده نشود و راه پله خروجي و اضطراري را نشاندهد.
اتصال زمین(ارت)
اتصال زمين مناسبي براي سيستم برق آسانسور و همچنين سيستم هم بندي براي هم ولتاژ كردن جهت ريل هاي آسانسور و قطعات فلزي ثابت آن، مطابق مفاد مقررات مبحث سيزدهم مقررات ملّي ساختمان در نظر گرفته شود.
در صورتيكه ساختمان به هر دليلي قبل از تكميل سيستم آسانسور موردبهره برداري قرار گيرد، بايد تمام نقاط دسترسي به چاه و آسانسور و موتورخانه آسانسور در برابر خطر سقوط حفاظت شوند.
حفاظت در مقابل آتش
هنگام آتش سوزي ساختمانها، آسانسورها ميتوانند نقش حياتي در تخليه ساختمان و نجات افراد داشته باشند در حاليكه هميشه اين پيغام در آسانسورها نصب ميشود كه از آسانسورها هنگام آتش سوزي استفاده نشود. هنگام وقوع حريق در تمام يا قسمتي از ساختمان مشكلات تخليه خصوصاً براي سالمندان و بيماران پيش ميآيد. به همين منظور استفاده از آسانسور در مواقع آتش سوزي درصورتي مجاز است كه آسانسور در اختيار افراد ذيصلاح يا آتش نشانها قرار گيرد تا
بتوانند با راندمان بيشتر، عمليات تخليه را انجام دهند.
رعايت مفاد مبحث سوم مقررات ملّي ساختمان تحت عنوان “محافظت ساختمانها در برابر حريق” لازم الاجرا ميباشد.
چاه آسانسور به عنوان يك كانال هوايي عمل ميكند و لذا راهرو طبقات بايد توسط درهاي ضدگسترش حريق محفوظ گردد تا از نفوذ دود و آتش به چاه آسانسور و عمل نمودن چاه آسانسور به عنوان دودكش جلوگيري شود.
كابل تغذيه برق براي آسانسور بايد مستقل باشد تا چنانچه در اثر آتش سوزي، اتصال برق منجر به عمل فيوزها يا كليدهاي حفاظتي ديگر گشته و سبب قطع مدار برق قسمت هايي از ساختمان شوند، سيستم برق آسانسور همچنان متصل و فعال باشد.
در پايينترين نقطه و يا در طبقه هم كف داكت هوايي خاصي براي چاه آسانسور طراحي و ساخته شود تا در مواقع آتشسوزي و نفوذ دود به چاه آسانسور، تهويه هواي تازه از داكت ممكن باشد.
داكت فوق بايد به نحوي محفوظ شود تا از ورود انسان و يا حيوانات به چاه آسانسور جلوگيري شود.
سیستم اعلام حریق
در صورت الزام به پيش بيني سيستم اعلام حريق در ساختمان با توجه به ضوابط ساير مباحث مقررات ملّي ساختمان يا ضوابط سازمان آتش نشاني و غيره (نصب حسگرهاي سيستم اعلامحريق در فضاهاي موتورخانه آسانسور، چاه آسانسور، راهرو و ورودي به موتورخانه آسانسور و راهرو جلوي درِ طبقات آسانسور الزامي است. حداكثرفاصلة افقي نصب اين حسگرها از مركزهر بازشو آسانسور ) مركز در طبقات( برابر 1/5 متر است. اين حسگرها ازطريق تابلو كنترل) پانل كنترل(سيستم اعلام حريق به سيستم كنترل آسانسور مرتبط ميگردند.
در ساختمانهاي عمومي بايد وسيله مكالمه دو طرفه تلفن يا تله کام در كابين نصب شود توصيه ميشود اين وسيله دركليه آسانسورها نصب شود
پنجره درب لولائی
درهاي لولايي طبقات بايد مجهزبه پنجره مرئي شوند تا بودن كابين در طبقه مشخص شود. كيفيت و ابعاد اين پنجره و شيشه بايد طبق ضوابط استانداردهاي ملّي يا استانداردهاي معتبر بين المللي باشد. 12-4-6-2-15 روشن بودن داخل كابين به طور دائم درحين حركت يا با درِ باز الزامي است. 13-4-6-2-15 تعبيه هواكش براي كابين داراي در الزامي است.
کابین بدون درب
در صورتيكه كابين فاقد در باشد آسانسورهاي باري ويژه( بايد لبه ايمني مجهز به ميكروسوئيچ و حداقليك چشم الكترونيكي در آستانه ورودي كابين نصب شود. علاوه بر آن بايد كليه شرايط ايمني، مطابق با ضوابط سازمان ملّي استاندارد ايران رعايت گردد.
ريلهاي راهنماي آسانسور
بايد از جنس فولاد مخصوص بوده و استحكام و درستي انتخاب و نصب آنها توسط شركت آسانسوري تضمين شده باشند.
شناسنامه آسانسور
در موقع تحويل گيري آسانسور بايد شناسنامه مربوطه به آسانسور دريافت شود و در هر قرارداد نگهداري، اين شناسنامه به رويت شركت نگهدارنده برسد تا آخرين تغييرات اساسي درآسانسور به اطلاعات آن شناسنامه اضافه گردد.
دستگیره کابین
دستگيرهاي بر روي يكي از ديوارههاي كابين، ترجيحاً در عقب با سطحي صاف با فاصلهاي حداقل 20 ميليمتر از ديواره و در ارتفاع 900 ميليمتر از كف كابين نصب شود.
روشنايی کابین
وقتي كه درِ كابين و درِ طبقات باز ميشوند، شدت روشنايي بر روي دكمه هاي كنترل كابين و يا راهروها،نبايد از 50 لوكس كمتر باشد و اين روشنايي بايد دايمي باشد.
ضربه گیر دیواره کابین
در آسانسورهاي تخت بر و آسانسورهاي حمل بار، نصب يك يا دو رديف ضربه گير روي تمام ديواره هاي كابين الزامي است.
دکمه های و نشانگرهای کابین
حداكثر ارتفاع بالاترين دكمه ها و نشانگرهاي كابين نبايد بيش از 1800 ميليمتر باشد. دكمه هاي نشان دهنده جهت، اندازهاي برابر 18 ميليمترخواهند داشت. نشانگر قابل رؤيت جهت نشان دادن تقاضاي مسافر ثبت شده روي دكمه ها يا كنار آنها براي هر آسانسور، بايد وجود داشته باشد و پس از جواب دادن به اين تقاضا بايد خاموش شده يا تغيير رنگ دهد. 21-4-6-2-15 دركليه طبقات به جز طبقه ورودي اصلي،يك علامت تصويري با طرح استاندارد شده در مجاورت هر دكمه آسانسور نصب شود كه نشان ميدهد كه در مواقع آتشسوزي از آسانسور استفاده نشود وراه پله خروجي و اضطراري را نشان دهد.
اتصال زمین(ارت)
اتصال زمين مناسبي براي سيستم برق آسانسور و همچنين سيستم هم بندي براي هم ولتاژ كردن جهت ريلهاي آسانسور و قطعات فلزي ثابت آن،مطابق مفاد مقررات مبحث سيزدهم مقررات ملّي ساختمان در نظر گرفته شود.
در صورتيكه ساختمان به هر دليلي قبلاز تكميل سيستم آسانسور موردبه رهبرداري قرار گيرد، بايد تمام نقاط دسترسي به چاه و آسانسور وموتورخانه آسانسور در برابر خطرسقوط حفاظت شوند.
حفاظت در مقابل آتش
هنگام آتشسوزي ساختمانها، آسانسورها ميتوانند نقش حياتي درتخليه ساختمان و نجات افراد داشته باشند در حاليكه هميشه اين پيغام درآسانسورها نصب ميشود كه از آسانسورها هنگام آتشسوزي استفاده نشود. هنگام وقوع حريق در تمام يا قسمتي از ساختمان مشكلات تخليه خصوصاً براي سالمندان و بيماران پيش ميآيد. به همين منظور استفاده ازآسانسور در مواقع آتشسوزي درصورتي مجاز است كه آسانسور دراختيار افراد ذيصلاح يا آتشنشانها قرارگيرد تا
بتوانند با راندمان بيشتر، عمليات تخليه را انجام دهند.
رعايت مفاد مبحث سوم مقررات ملّي ساختمان تحت عنوان “محافظت ساختمانها در برابر حريق” لازم الاجراميباشد.
چاه آسانسور به عنوان يك كانال هوايي عمل ميكند و لذا راهرو طبقات بايد توسط درهاي ضدگسترش حريق محفوظ گردد تا از نفوذ دود و آتش به چاه آسانسور و عمل نمودن چاه آسانسور به عنوان دودكش جلوگيري شود.
كابل تغذيه برق براي آسانسور بايدمستقل باشد تا چنانچه در اثر آتش سوزي، اتصال برق منجر به عمل فيوزها يا كليدهاي حفاظتي ديگر گشته و سبب قطع مدار برق قسمتهايي ازساختمان شوند، سيستم برق آسانسور همچنان متصل و فعال باشد.
در پايينترين نقطه و يا در طبقه همكف داكت هوايي خاصي براي چاه آسانسور طراحي و ساخته شود تا در مواقع آتشسوزي و نفوذ دود به چاه آسانسور، تهويه هواي تازه از داكت ممكن باشد.
داكت فوق بايد به نحوي محفوظ شود تا از ورود انسان و يا حيوانات به چاه آسانسور جلوگيري شود.
سیستم اعلام حریق
در صورت الزام به پيش بيني سيستم اعلام حريق در ساختمان با توجه به ضوابط ساير مباحث مقررات ملّي ساختمان يا ضوابط سازمان آتش نشاني و غيره ،(نصب حسگرهاي سيستم اعلام حريق در فضاهاي موتورخانه آسانسور، چاه آسانسور، راهرو و ورودي به موتورخانه آسانسور و راهرو جلوي درِ طبقات آسانسور الزامي است. حداكثرفاصلة افقي نصب اين حسگرها از مركز هر بازشو آسانسور مركز در طبقات برابر 1/5 متر است. اين حسگرها ازطريق تابلو كنترل پانل كنترل سيستم اعلام حريق به سيستم كنترل آسانسو ر مرتبط ميگردند.
قیمت آسانسور نفربر
قیمت آسانسور مسافربر بستگی به ظرفیت، ارتفاع جابجایی، تعداد درب و نوع آن، لوکس یا معمولی بودن آسانسور، تمام استیل یا پانورامیک بودن کابین و دیگر موارد دارد.
نمونه آسانسورهای قدیمی اولیه ساخت شرکت آسانسوری اتیس
آسانسور مسافربر هیدرولیکی :
آسانسور مسافربر هیدرولیکی با سیستم هیدرولیک ( که بنا به شرایط مورد نیاز شامل یک یا دو جک که به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم کار گذاشته می شوند و پاوریونیت و شیرهای برقی و سایر متعلقات) کار می کنند.
آسانسور هیدرولیک برای مکان هایی که رفت و آمد در آن ها کم است و ترافیک پایینی دارند بهترین گزینه می باشد. همچنین در ساختمان های قدیمی که بدون آسانسور هستند نصب آسانسور هیدرولیک مناسب ترین گزینه میباشد.
حداکثر سرعت آسانسور مسافربر هیدرولیک 0.63 متر بر ثانیه می باشند.
1- در آسانسورهای هیدرولیک نیاز به اتاق موتورخانه در بالای چاه نیست و موتورخانه با اشغال فضای اندکی در اطراف چاه قرار می گیرد .
2- آسانسور مسافربر هیدرولیک به آهنکشی چندانی نیاز ندارد، در صورتی که در سیستم آسانسورهای کششی احتیاج به سازه فلزی برای نصب ریل می باشد. از این رو هزینه مواد مصرفی مانند آهن آلات ناودانی و نبشی و… و اجرت نصب کم می شود.
3- ايمنی آسانسور مسافربر هيدروليکی غیر مستقیم به سبب استفاده از پاراشوت و شير ترکيدگی (راپچر ولو) و شيرايمنی بیشتر از آسانسورهای کششی است .
4- هزينه های سرویس و نگهداري آن به مراتب کمتر از آسانسورهای کششی است .
5- از فضاي ساختمان بهره وری بهتری می شود چرا که سطح چاه مورد استفاده در آسانسور نفربر هيدروليكي نسبت به آسانسورهاي كششي، در حدود 12% كمتر مي باشد. همچنین از آنجائي كه آسانسور هيدروليكي از نوع مستقيم نيرو و بار عمودي به ساختمان وارد نمي كند ابعاد ستون هاي ساخته شده در اطراف چاه به طرز چشمگيري كاهش مييابد. همینطور از آن جایی که اتصالات مكانيكي بين پاوريونيت و جک آسانسور نفربر هيدروليكي را لوله ها و لوله هاي محافظ تشكيل مي دهند، مي توان از اين خصوصيت قابليت انعطاف استفاده کرده و بخش پاوريونيت را در محل مناسبی در شعاع حداکثر 12 متری سيلندر هيدروليک قرار داد
6- از آنجائي كه نيروي پایين آمدن آسانسور هيدروليكي توسط نيروی جاذبه زمين تامين مي گردد، لذا آسانسور بدون استفاده از برق به راحتی پایین می آید .
کاربرد آسانسورهای مسافربر
- آسانسورهای مسافربر در ساختمان های زیر قابل نصب و بهره برداری هستند:
- مسکونی
- تجاری
- اداری
- آموزشی و عمومی
ظرفیت آسانسورهای مسافربر
ظرفیت آسانسور مسافربر تابع مولفه های گوناگونی است. در فرایند تعیین ظرفیت، به آنالیز ترافیک آسانسور، تعداد آسانسورها در ساختمان، سرعت و … توجه می شود. بطور معمول در ساختمان های معمولی ظرفیت آسانسورها بین 4 تا 13 نفر رایج است.
سیستم محرکه آسانسور مسافری
مهمترین بخش در طراحی و اجرای آسانسور سیستم محرکه است. سیستم محرکه آسانسورهای مسافری با توجه به پارامترهای زیر تعیین می شود.
- طول مسیر آسانسور
- ظرفیت آسانسور
- ترافیک آسانسور
- سرعت آسانسور
از جمله مهمترین مکانیزم های رایج در آسانسورها نوع کششی و هیدرولیک است که بکارگیری هر یک با توجه به شرایط بهره برداری مذکور بررسی می شود.
آسانسور نفربر کششی
سیستم کششی یکی از رایج ترین نوع مکانیزم های آسانسورهای کششی است. در این روش که از وزنه های تعادل و سیم بکسل و فلکه استفاده می شود می توان آسانسورهایی برای ساختمان های مرتفع و همچنین سرعت بالا اجرا کرد. آسانسورهای مسافربر کششی معمولا به دو صورت گیربکسی و گیرلس اجرا می شوند.
آسانسور نفری هیدولیک
سیستم هیدرولیک می تواند در برخی انواع آسانسورهای مسافری به کار گرفته شود. باید توجه داشت که سیستم های هیدرولیک فقط برای ساختمان های کم ارتفاع مناسب هستند.
به طور کلی دو محدودیت مهم آسانسورهای هیدرولیک یعنی ارتفاع جابجایی و سرعت باید مورد توجه قرار گیرند. از سوی دیگر آسانسورهای مسافری با سیستم هیدرولیک مزایایی دارند. به عنوان مثال حذف اتاق موتورخانه از بالای ساختمان یکی از مهمترین این موارد است.
سرعت آسانسورهای مسافری
به طور کلی سرعت آسانسور بستگی به ارتفاع ساختمان و تا حدودی ترافیک آن دارد. در ساختمان های دو تا سه طبقه سرعت آسانسور بین 0.5 تا 0.63 متر بر ثانیه در نظر گرفته می شود. در ساختمان های معمولی بین 4 تا 7 طبقه سرعت ها 1 تا 1.6 متر بر ثانیه مرسوم است. آسانسورهایی با سرعت 2.5 متر بر ثانیه و بیشتر در ساختمان های مرتفع کاربرد دارند.
ابعاد آسانسور مسافری
ابعاد آسانسورهای مسافری از جداول استاندارد آسانسور و مقررات ملی ساختمان پیروی می کند. برای مطالعه کامل و کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه به مقاله ابعاد آسانسور مراجعه کنید.
در این مطلب ابعاد کابین بر اساس ظرفیت، چاه، چاهک، اورهد و اتاق موتورخانه آسانسورهای مسافری بطور کامل بررسی شده است.
