در مقایسه انواع آسانسور از نظر فنی، عموما به چند فاکتور مهم در طراحی آسانسور توجه می شود. سرعت آسانسور، ظرفیت آسانسور، طول مسیر، سیستم کنترل سرعت، ایمنی و عملیات نجات اضطراری از جمله این موارد هستند. آسانسورها از نظر مکانیزم انواع گوناگونی دارند. در سرتاسر این مقاله به مقایسه آسانسور هیدرولیک با کششی که پرکاربردترین آسانسورها از نظر مکانیزم عملکرد می باشند پرداخته شده است. همچنین به موضوع تفاوت قیمت آسانسور هیدرولیک و کششی از زوایای گوناگون و ملاحظات اقتصاد مهندسی پروژه ها پرداخته می شود.
مقایسه آسانسور هیدرولیک و کششی از نظر سرعت
سرعت یکی از معیارهای مهم در مقایسه انواع آسانسور کششی و هیدرولیک است. آسانسورهای هیدرولیک بطور معمول سرعت پایین تا متوسطی دارند. سرعت آسانسورهای هیدرولیک عمدتا تا ۰.۶۳ متر بر ثانیه و در برخی کاربردها تا حداکثر ۱ متر بر ثانیه است. این در حالی است که آسانسورهای کششی با استفاده از تکنولوژی های روز و خصوصا موتورهای گیرلس (بدون گیربکس) می توانند برای سرعت های بسیار بالا مورد استفاده قرار گیرند. سرعت آسانسورهای کششی می تواند ۱.۶ متر برثانیه، ۲.۵ متر بر ثانیه و بالاتر در نظر گرفته شود.
بنابراین بطور کلی آسانسورهای هیدرولیک برای سرعت های پایین و متوسط و آسانسورهای کششی برای سرعت های بالا گزینه های مناسبی هستند.
مقایسه انواع آسانسور از نظر طول مسیر
یکی دیگر از مهمترین مبانی مقایسه آسانسور هیدرولیک و کششی طول مسیر است. آسانسورهای کششی معمولا برای ساختمان هایی با حداکثر ۶ طبقه مورد استفاده قرار میگیرند. در جایی که تعداد طبقات (ایستگاه ها) کم باشد قطعا سیستم های هیدرولیک گزینه های بسیار مناسبی هستند. این در حالی ایست که آسانسورهای کششی می توانند برای ساختمان های بسیار مرتفع، برج ها، آسمان خراش ها و … مورد استفاده قرار گیرند.
برای ساختمان های کم ارتفاع آسانسورهای هیدرولیک، و برای ساختمان های مرتفع آسانسورهای کششی گزینه های مناسبی هستند.
مقایسه آسانسورها از نظر ظرفیت
در طراحی آسانسورها با ظرفیت های گوناگون بطور قطع سیستم های هیدرولیک نسبت به کششی برتری قابل توجهی دارند. در مقایسه آسانسورهای کششی و هیدرولیک از نظر ظرفیت، می بایست به سهولت و دسترس پذیری انتخاب تجهیزات در تناسب با ظرفیت توجه داشت. سیستم های هیدرولیک براحتی می توانند هر ظرفیتی برای آسانسور را تامین نمایند. از این رو است که عموما آسانسورهای با ظرفیت بالا مانند خودروبر، لیفتراک بار، آسانسورهای باری و صنعتی سنگین با سیستم هیدرولیک طراحی و اجرا می شوند.
مقایسه آسانسور کششی و هیدرولیک از نظر ایمنی
آسانسورهای هیدرولیک و کششی آنچنان توسعه یافته اند که با استفاده از مکانیزم ها و ادوات ایمنی گوناگون، در مقابل خطر سقوط ایمن هستند. اکنون بیشتر مباحث در مقایسه آسانسور هیدرولیک با کششی از نظر ایمنی به شرایط خاص و اضطراری مربوط می شود. یکی از این شرایط زلزله است. یکی از عوامل بروز حوادث آسانسور در زلزله مربوط به وزنه های تعادل می شود. در این شرایط وزنه های تعادل ممکن است از مسیر ریل راهنما خارج شده و حرکات نوسانی شکل ایجاد کنند. این مشکل یکی از خطرات رایج آسانسورهای کششی است. در حالیکه این موضوع در آسانسورهای هیدرلیک که فاقد وزنه تعادل هستند منتفی است. این موضوع بصورت مفصل در مقاله بررسی مزایا و معایب آسانسور هیدرولیک شرح داده شده است.
چاه آسانسور و موتورخانه
توجه به مسائل ساختمانی و معماری در انتخاب سیستم آسانسور حائز اهمیت است. آسانسورهای کششی نیازمند موتورخانه در بالای ساختمان هستند. در حالیکه در آسانسورهای هیدرولیک این موضوع منتفی است. همچنین در آسانسورهای کششی به دلیل وجود وزنه های تعادل بخشی از فضای چاه آسانسور گرفته می شود. این موضوع نیز در آسانسورهای هیدرولیک وجود ندارد. بنابراین با بکارگیری آسانسور هیدرولیک می توان در فضای ساختمانی صرفه جویی داشت. چاهک آسانسور و فضای بالاسری در مقایسه آسانسور کششی و هیدرولیک تفاوت چندانی ندارند.
قابلیت اطمینان آسانسور
از جمله مهمترین مواردی که در مقایسه انواع آسانسور مطرح می شود فاکتور قابلیت اطمینان است. مفهوم قابلیت اطمینان به این موضوع اشاره دارد که آسانسور تا چه حد می تواند بدون خرابی و توقف در طول عمر کاری خود عملکرد مطلوبی داشته باشد. فاکتور قابلیت اطمینان می تواند در هر یک از انواع آسانسور خصوصا آسانسورهای صنعتی مورد ارزیابی قرار گیرد. اما نتیجه ای در این رابطه که کدام نوع مکانیزم آسانسور قابلیت اطمینان بالاتری دارد حاصل نخواهد شد. یک آسانسور کششی یا هیدرولیک می تواند بواسطه طراحی، مشخصات، کیفیت قطعات و نگهداری و تعمیرات خوب یا بد قابلیت اطمینان بالا یا پایین داشته باشد.
مقایسه ابعاد آسانسور هیدرولی و کششی
ابعاد کابین آسانسور بر اساس ظرفیت و شرایط ساختمانی محل تعیین می شود. ولی ابعاد چاه آسانسور تابعی از ابعاد کابین، درب ها و مهم تر از همه نوع سیستم محرکه و نحوه جانمایی آنها است. در آسانسورهای کششی بخش قابل توجهی از فضای چاه توسط وزنه های تعادل و ریل های مخصوص وزنه اشغال می شود. آسانسورهای هیدرولیک در بیشتر موارد فاقد وزنه تعادل هستند. اگرچه در سیستم های هیدرولیک کارسلینگ (در سیستم های جک در کنار) فضایی از چاه را اشغال می کند ولی بطور کلی در مقایسه با آسانسورهای کششی فضای چاه بیشتر به کابین تخصیص داده می شود.
تفاوت قیمت آسانسور هیدرولیک و کششی
مقایسه قیمت آسانسور هیدرولیک و کششی نیز از جمله مواردی است که در تامین و انتخاب نوع آسانسور مرود توجه قرار میگیرد. چنانچه شرایط آسانسور به نحوی باشد که هر دو سیستم کششی یا هیدرولیک قابل اجرا باشند، قیمت آسانسور اهمیت بالایی خواهد داشت. پیش از هر چیز باید عنوان کرد که قیمت آسانسور هیدرولیک و کششی متفاوت است. اما اینکه تفاوت قیمت در چیست و چه قدر است به موارد گوناگونی بستگی دارد که در ادامه به آنها اشاره می شود.
تفاوت قیمت قطعات آسانسور هیدرولیک و کششی
بسیاری از قطعات آسانسور هیدرولیک و کششی مانند کابین، درب ها، ریل و … مشابه هستند. اما تجهیزات اصلی نیرو محرکه متفاوت بوده و قیمت متفاوتی نیز دارند. قطعات اصلی آسانسور هیدرولیک شامل جک، پاوریونیت، شلنگ و روغن می باشند. قطعات اصلی آسانسور کششی، موتور و متعلقات، سیم بکسل و وزنه های تعادل هستند. همچنین سیستم کنترل این دو نوع آسانسور بسیار متفاوت است. تابلو فرمان آسانسور کششی برای ایجاد حرکت نرم و مطلوب باید به درایو مجهز باشد که قیمت بسیار بالایی دارد. کنترل سرعت در آسانسورهای هیدرولیک از طریق شیرهای کنترل هیدرولیک امکان پذیر بوده و نیازی به درایو برای این منظور وجود ندارد. البته تفاوت های بسیار زیادی بین نوع، ساختار و مقدار مصرف قطعات و لوازم آسانسور وجود دارد که در این مقاله نمی گنجد.
هزینه های اجرایی در مقایسه قیمت
احداث موتورخانه در بالای چاه آسانسور ساختمان در سیستم های کششی نسبت به سیستم های هیدرولیک هزینه بالایی تحمیل می کند. همچنین سازه آهنکشی چاه آسانسور هیدرولیک نسبت به کششی سبک تر و ارزان تر است. بنابراین هزینه های اجرایی در تفاوت قیمت آسانسور هیدرولیک و کششی قابل توجه است.
تفاوت قیمت آسانسورهای کششی و هیدرولیک از نظر هزینه های بهره برداری
هزینه های بهره برداری آسانسور، شامل هزینه های مصرف انرژی، هزینه سرویس و نگهداری است. در مقایسه آسانسور هیدرولیک و کششی از نظر مصرف انرژی تفاوت چندانی وجود ندارد. ولی از نظر سرویس و نگهداری تفاوت قیمت آسانسور هیدرولیک و کششی معنادارد است. این موضوع به حذف یا کاهش سیم بکسل، حذف وزنه های تعادل و همچنین تجهیزات نیرو محرکه از بالای ساختمان در آسانسور هیدرولیک نسبت به کششی مربوط می شود.
در این مطلب تلاش شد با نگاهی همه جانبه مقایسه آسانسور هیدرولیک با کششی و تفاوت قیمت آسانسور هیدرولیک و کششی مورد بررسی قرار گیرند.
